Przedszkole Montessori, szkoła Montessori, wychowywanie metodą Montessori – każdy z nas spotkał się na pewno z takimi określeniami, ale cóż one tak naprawdę oznaczają? Kim była profesor Maria Montessori i co wyróżnia jej metodę wychowawczą? Czy możemy sami wychowywać dzieci w duchu Montessori? A jeśli tak, to jakie zabawki nam w tym pomogą

Metoda Montessori – czym to się je?

Maria Monetssori była bardzo pilnym obserwatorem dzieci, przez lata uczyła się ich sposobu funkcjonowania i patrzenia na świat. Przez ponad 50 lat rozwijała swoją metodę wspomagania dzieci w ich naturalnym dążeniu do samodzielności.
Zauważyła, że dzieci traktują naukę jako wspaniałą zabawę, która sprawia im wielką radość, o ile mają pozostawioną własną przestrzeń do odkrywania świata, a nie mają „przekazywanej wiedzy” przez dorosłych.

Zatem w metodzie Montessori należy zapewnić dzieciom tzw. Przygotowane Otoczenie, dostosowane do ich wieku i możliwości, w którym dzieci będą mogły swobodnie pracować i przeprowadzać swoje małe eksperymenty.

Zabawki Montessori – czyli które?

Zabawki, jakie pani profesor proponowała do wykorzystania w wychowaniu dzieci w oparciu o metodę Montessori muszą spełniać kilka warunków.

To przedmioty dobrej jakości, starannie wykonane, w miarę możliwości z naturalnych materiałów, przedstawiające świat rzeczywisty - to bardzo ważny element metody.

Nie ma tu więc miejsca np. na figurki krowy w kolorach tęczowych - bo takie nie występują w rzeczywistości. Krowa powinna być czarno-biała, brązowo-łaciata. Różowych krów dzieci nie spotkają na swojej życiowej drodze - dlatego nie powinno ich być także wśród ich zabawek. W metodzie Montessori nie ma też miejsca na plastikową tandetę, bajkowe księżniczki i superbohaterów, uśmiechnięte warzywa oraz elektroniczne gadżety. Pokazujemy dziecku świat rzeczywisty – prostota przede wszystkim.

Zabawki wg pani profesor mają rozwijać i uczyć, a więc te polecane pomoce montessoriańskie wszystkie zasługują na miano edukacyjnych. Dlatego w metodzie Montessori ciężko rozróżnić co jest jeszcze zabawką, a co już pomocą dydaktyczną bądź naukową – ale właśnie o to chodzi, ponieważ nauka powinna odbywać się przez zabawę.

Istnieje cały szereg zabawek opracowanych przez zespół Marii Montessori, jednak wiele „zwykłych” zabawek również wpisuje się w ten nurt.

Oddziaływanie na zmysły – co dla malucha?

Niemowlęta będą się bawić wszystkim, co wpadnie im w rączki, zadbajmy zatem, by były to ciekawe przedmioty, wszechstronnie stymulujące zmysły. Wybierzesz zwykły kocyk? A może lepiej kocyk uszyty z materiałów o różnej teksturze i kolorach do tego jeszcze z dodatkowymi metkami – idealne do miętoszenia w małych łapkach, można też sprawdzić jak smakują… ciekawe :)

A może kostki manipulacyjne, z naszytymi wizerunkami zwierzątek, a w środku dzwoneczek – tylko jak się do niego dostać – niech maluch próbuje, wymyśla, kombinuje, potrząsa, ściska. Czym by tu jeszcze zająć małe rączki: może kolorowa grzechotka? Połączenie drewna i różnych tkanin, miękka i bezpieczna. To wszystko i znacznie więcej od Snoozebaby – oni kochają maluszki tak jak my.

Puzzle i układanki – idealne zabawki Montessori

Klocki to zawsze doskonały pomysł na zabawę, niech tylko nawiązują do faktycznie otaczającego nas świata. Dla małych dzieci sprawdzą się kostkowe układanki Pilch, do wyboru maszyny budowlane i rolnicze, pojazdy, zwierzęta wiejskie, zwierzęta z safari lub te żyjące na łące. Klocki z drewna, przedstawiające rzeczywiste przedmioty z naszego otoczenia, odzwierciedlające ich faktyczne kształty i kolory - toż to sama kwintesencja zaleceń pani profesor co do wyglądu zabawek dla niemowlaków i małych dzieci.

Ciekawą propozycją jest układanka Zjawiska Pogodowe – także od Pilcha. Starszakom proponujemy ułożenie mapy świata (np. Buiten Speel albo Mudpuppy) albo nawet rozległej mapy nieba (od The Purple Cow).

Nauka liczenia i pisania – wprowadzenie

Według metody Montessori dzieci powinny rozpocząć naukę cyfr i liter dość wcześnie, ok. 4-5 roku życia. Jeśli szybciej opanują tę umiejętność, poczują się pewniej i będą bardziej samodzielne, a umiejętność czytania pomoże im dalej rozszerzać swoją wiedzę.

Dla maluchów należy przygotować wygodne pomoce Montessori, np. drewniane litery i cyfry, ale także różnego rodzaju liczmany, zabawki pozwalające „zobaczyć” matematykę: pojęcia większy i mniejszy zrozumieją ustawiając piramidy Scratch albo domki Pilch. Czym jest symetria? Dowiedzą się grając w grę Buiten Speel. Uda im się także dotknąć czasu, gdy będą mogły przestawiać zegar albo kalendarz przygotowany specjalnie z myślą o nich.

Pomoce Montessori – świat dorosłych w miniaturze

Pokazujemy dziecku otaczający nas świat, wprowadzając je do świata dorosłych. Rodzice majsterkują? Sprawmy zatem dziecku jego własny, mniejszy zestaw konstrukcyjny lub stolarski (od SES Creative). A może pociąga nas rękodzieło? Czemu nie miałoby spróbować tego nasze dziecko? Tkanie na krośnie SES albo szycie bezpiecznymi narzędziami, czy tworzenie własnej biżuterii to dobry początek w świecie zabawek wytwarzanyc własną ręką. Świat stoi przed twym dzieckiem otworem, pomóż mu tam wejść.

A dla mniejszych dzieci świetnym wstępem do wszelkiego rodzaju prac ręcznych będzie przeplatanie sznureczka przez otwory w drewnianej zabawce przeplatance Bumerangi od PILCH albo nawlekanie drewnianych koralików z zestawu Uczę się od SES Creative.

Metoda Montessori to nic innego jak mądre podążanie za dzieckiem, obserwowanie jego aktualnych potrzeb i możliwości oraz dyskretne podsuwanie mu narzędzi, by samodzielnie mogło odkrywać świat i stać się pewnym siebie człowiekiem.